Połowa kwietnia to czas kiedy w lasach liściastych w Polsce unosi się delikatnie woń czosnku. To znak, że zaczął kwitnąć czosnek niedźwiedzi - niezwykle cenna roślina wykorzystywana w kuchni, ale również w ziołolecznictwie.
Spis treści
Co to jest czosnek niedźwiedzi?
Czosnek niedźwiedzi – dlaczego taka nazwa?
Co zawiera ziele czosnku niedźwiedziego?
Do jakich potraw pasuje czosnek niedźwiedzi?
Czosnek niedźwiedzi (dawniej nazywany babczym czosnkiem) to roślina dziko porastająca głównie lasy liściaste w Europie, w tym również w Polsce. Jest niezwykle uniwersalna – jest jadalna, ale ze względu na piękne białe kwiaty może służyć także do celów ozdobnych.
W Polsce czosnek niedźwiedzi objęty jest częściową ochroną – to znaczy, że ten dziko rosnący można zbierać tylko za zgodą Dyrekcji Lasów Państwowych. Warto zaznaczyć, że dla niektórych ssaków, czosnek niedźwiedzi jest rośliną trującą.
Już starożytne ludy znały czosnek niedźwiedzi i stosowały go w swojej diecie. Grecki botanik Dioskurydes, żyjący na początku naszej ery, przypisywał czosnkowi niedźwiedziemu właściwości odtruwające.
Mimo iż cała roślina jest jadalna (jej cebula również), to w kuchni wykorzystywane jest głównie ziele/liście czosnku niedźwiedziego. Zaleca się, aby ziele było zbierane tuż przed rozpoczęciem kwitnienia, które z reguły wypada w kwietniu.
Polska nazwa czosnek niedźwiedzi pochodzi z bezpośredniego tłumaczenia nazwy łacińskiej Allium ursinum.
W zielu czosnku niedźwiedziego znajduje się olejek eteryczny bogaty w siarczki (np. allinę), które przyczyniają się do typowego czosnkowego zapachu. Oprócz tego znajdziemy w nim również flawonoidy glikozydowe, saponiny steroidowe, lektyny, związki fenolowe. W czosnku niedźwiedzim znajduje się również adenozyna – nukleozyd – która działa między innymi rozszerzająco na naczynia krwionośne.
W kuchni wykorzystywane jest głównie ziele czosnku niedźwiedziego, które ma typowy dla zwykłego czosnku, aczkolwiek zdecydowanie delikatniejszy czosnkowy smak i aromat. Jest on najsilniejszy dla surowych liści, natomiast po zasuszeniu czy ugotowaniu jest on prawie niewyczuwalny. Surowe liście warto dodać do past kanapkowych, jajecznicy, sałatek itp. Prawdziwym hitem jest domowe pesto z surowych liści czosnku niedźwiedziego – wystarczy zblendować liście z dodatkiem pestek dyni, sera parmezan, szczyptą soli i oliwą. Będzie to doskonały dodatek do żytniego pieczywa, francuskiej bagietki czy paluszków grissini. Suszone ziele czosnku niedźwiedziego doda subtelnego aromatu np. ziołowemu masełku, którym możemy okrasić grillowane lub pieczone mięso. Pycha!
Ze względu na swoje walory smakowe zdecydowanie warto, nie tylko wczesną wiosną, ale i przez cały rok mieć w swojej spiżarni czosnek niedźwiedzi zarówno w formie suszonej jak i świeżej.
Źródła:
https://podrb.pl/zielarstwo/czosnek-niedzwiedzi-niedzwiedzia-sila-dla-kazdego (dostęp 18.04.2024)
https://pl.wikipedia.org/wiki/Adenozyna (dostęp 18.04.2024)
https://pl.wikipedia.org/wiki/Czosnek_nied%C5%BAwiedzi (dostęp 17.04.2024)
Powyższy artykuł, nie jest poradą medyczną. Wszelkie informacje zawarte na stronie internetowej są dostarczane wyłącznie do celów edukacyjnych i nie mają na celu zastąpienia indywidualnej porady medycznej udzielanej przez lekarza, ani też nie stanowią rekomendacji jakiegokolwiek określonego sposobu leczenia.